شناسه یا کد مالیاتی یک شماره شناسایی منحصر به فرد است که توسط مقامات مالیاتی به منظور ردیابی و مدیریت فعالیت‌های مربوط به مالیات به افراد، مشاغل یا نهادها اختصاص می‌یابد. هدف اصلی شناسه مالیاتی اطمینان از انجام تعهدات مالیاتی افراد و نهادها، گزارش دقیق درآمد و رعایت قوانین مالیاتی است. در مقاله دیگری از وبسایت «راهکار مودیان آونگ توسعه» به طور کامل در مورد کاربرد کد مالیاتی و نحوه دریافت آن صحبت می‌کنیم.
شناسه مالیاتی چیست؟
شناسه مالیاتی یک شماره شناسایی یکتای ۱۲ رقمی است که برای مقاصد مالیاتی برای تعامل با سازمان مالیات کشور استفاده می‌شود. این شماره به همه اشخاص حقیقی یا حقوقی تعامل می‌گیرد که در زمینه تولید کالا یا ارائه خدمات مشغول هستند. بر اساس این قانون کلیه مشاغل کوچک و بزرگ مقیاس که از درگاه پرداخت و دستگاه کارتخوان استفاده می‌کنند، باید کد مالیاتی دریافت کنند. شناسه مالیاتی به عنوان «کد اقتصادی» نیز شناخته می‌شود.
کد مالیاتی به افراد و نهادها اجازه می‌دهد تا مالیات خود را به مقامات بپردازند و از تعهدات مالیاتی پیروی کنند تا از عواقب قانونی به دور باشند. تمامی اشخاص که مشمول ماده ۹۵ قانون مالیات‌های مستقیم و مشاغل بند الف، ب و ج هستند، ملزم به اخذ کد اقتصادی هستند. این مشاغل شامل موارد زیر هستند:
- اصناف
- کسبه
- پزشکان
- وکلا
- روزنامه نگاران
- فعالان اقتصادی
اگر شرکتی شناسه مالیاتی نداشته باشد، امکان فعالیت رسمی ندارد. درحقیقت، نداشتن شناسه مالیاتی جرم محسوب می‌شود و فرد یا شرکت باید جریمه بپردازد؛ بنابراین مهم است که افراد حقیقی و حقوقی نسبت به دریافت شناسه مالیاتی به سرعت اقدام کنند. همچنین این شناسه محرمانه است و نباید آن در اختیار افراد یا شرکت‌های دیگر قرار داد.
علت ایجاد شناسه مالیاتی
شماره شناسایی مالیاتی به دلایل مهمی توسط مقامات مالیاتی و دولت ایجاد شده است. این دلایل به شرح زیر هستند:
- عمدتاً برای شناسایی افراد، مشاغل و سایر نهادها برای اهداف مالیاتی استفاده می‌شود. این شناسه اطمینان می‌دهد که مودیان یک کد متمایز دارند تا پیگیری فعالیت‌های مالی و تعهدات مالیاتی خود را به راحتی انجام دهند.
- اختصاص یک شماره منحصر به فرد به هر مودی، می‌تواند برای نظارت بر افراد و مشاغل جهت گزارش درآمد، ارائه اظهارنامه مالیاتی و پرداخت به موقع آن مفید باشد. این امر از فرار مالیاتی و تقلب جلوگیری می‌کند.
- شناسه مالیاتی برای تشکیل اظهارنامه ضروری است. افراد و کسب و کارها باید هنگام ارسال فرم‌های مالیاتی، شناسه خود را لحاظ کنند تا مطمئن شوند که اطلاعات مالی آنها با سوابق مالیاتی که دارد، به طور دقیق مرتبط هستند.
- کد مالیاتی برای تسهیل پرداخت مالیات استفاده می‌شود. هنگامی که افراد یا شرکت‌ها پرداخت‌های مالیاتی انجام می‌دهند، شناسه خود را درج می‌کنند تا مطمئن شوند که وجوه به حساب صحیح مالیات دهنده واریز می‌شود.
- زمانی که افراد یا مشاغل حق دریافت بازپرداخت مالیات را دارند، شناسه مالیاتی مورد نیاز است. مقامات مالیاتی از این شناسه برای پردازش و تأیید درخواست‌های بازپرداخت استفاده می‌کنند.کد مالیاتی اغلب برای تراکنش‌های مالی مختلف مورد نیاز است. بانک‌ها، مؤسسات مالی و سایر سازمان‌ها ممکن است هنگام افتتاح حساب‌های بانکی، درخواست وام یا انجام تراکنش‌های مالی که پیامدهای مالیاتی دارند، درخواست شناسه دهند.
- به جلوگیری از کلاهبرداری‌های مالیاتی و سرقت هویت کمک می‌کنند. مقامات مالیاتی با استفاده از یک شناسه منحصر به فرد می‌توانند فعالیت‌های مشکوک یا غیرمجاز را شناسایی کرده و موارد بالقوه کلاهبرداری یا سرقت هویت را بررسی کنند.
- شناسه مالیاتی برای مالیات برون مرزی و گزارش دهی ضروری است. وجود کد مالیاتی به ردیابی تعهدات مالیاتی افراد و نهادهای دارای درآمد بین المللی یا تراکنش‌های مالی کمک می‌کنند.
کاربرد شناسه مالیاتی
همانطور که افراد به کد ملی نیاز دارند تا شناسایی شوند، فعالیت‌های اقتصادی نیز باید قابل شناسایی و پیگیری باشند. از این رو، شناسه مالیاتی نشان می‌دهد که فرد یا شرکت در حوزه کسب و کار حضور دارد و فعالیت می‌کند. این کد به عنوان یک روش برای رسمی کردن همه کارهای اقتصادی است؛ حتی برای ارسال فیش حقوقی و دریافت گواهی ارزش افزوده به شناسه مالیاتی نیاز است. هر بنگاه اقتصادی پس از ثبت نام و اعلام تاسیس باید حداکثر تا دو ماه به اداره مالیات منطقه خود مراجعه کند و شناسه مالیاتی بگیرد. دریافت کد مالیاتی می‌تواند مزایای زیر را به همراه داشته باشد:
- صدور صورتحساب الکترونیکی
- عقد هر گونه قرارداد
- اخذ گرید برای شرکت
- اعتبار بخشی به شرکت
- افتتاح حساب بانکی برای شرکت
- امکان انجام مزایده و مناقصه
- امکان انجام واردات و صادرات
- امکان دریافت کارت بازرگانی
- دریافت گواهی ارزش افزوده
نحوه دریافت شناسه مالیاتی
اخذ شناسه مالیاتی چندین مرحله را شامل می‌شود که در نهایت فرد یا شرکت می‌تواند با دریافت آن، فعالیت اقتصادی خود را شروع کند. دریافت شناسه مالیاتی برای کلیه مودیان اعم از حقیقی و حقوقی الزامی است. در ادامه به مراحل دریافت کد مالیاتی اشاره می‌کنیم:
ابتدا در سامانه سازمان امور مالیاتی ثبت نام کنید (my.tax.gov.ir). این سامانه برای تشکیل پرونده و دریافت کد رهگیری مالیاتی ایجاد شده است؛ بنابراین نیازی به مراجعه حضوری نخواهد بود.
پس از ورود به سایت سازمان امور مالیاتی باید کد ملی، شناسه ملی و شناسه جامع (برای اتباع خارجی) را وارد شود. اگر قبلاً ثبت نام کرده‌اید، نیازی به پیش ثبت نام نیست، وگرنه باید ابتدا برای پیش ثبت نام اقدام کنید.
پس وارد کردن اطلاعات مربوط به پیش ثبت نام و ثبت همه موارد، باید منتظر پیامک سازمان امور مالیاتی باشید. پس از تایید شماره، صفحه جدیدی باز می‌شود که باید احراز هویت شوید.
پس از تایید احراز هویت، وارد صفحه دیگری می‌شوید. در این صفحه می‌توانید اطلاعات اولیه ثبت نام خود و اطلاعات مربوط به همکاران را مشاهده کنید. اگر خطابی رخ دهد، در پایین به صورت قرمز نمایش داده می‌شود.
پس از تایید اطلاعات پیش ثبت نام، شماره مالیاتی برای شما نمایش داده خواهد شد. درنهایت، روی تأیید اطلاعات و دریافت کد رهگیری کلیک کنید. کد رهگیری ۱۰ رقمی اختصاصی شما به شماره گوشی همراه‌تان ارسال خواهد شد.
نکته: برای ثبت نام در سامانه مالیاتی باید برای هر یک از مشاغل خود کد رهگیری جداگانه بگیرید.
مدارک لازم برای دریافت شناسه مالیاتی
برای دریافت کد مالیاتی باید مدارک زیر را تهیه کنید:
- دریافت و تکمیل دفترچه مخصوص (دفترچه را از واحد اطلاعات املاک و دارایی بگیرید)
- دریافت فرم‌های ضروری اداری
- کپی شناسنامه و کارت ملی همه اعضا
- گواهی امضا (کسانی که حق امضا دارند)
- کپی پروانه و جواز تاسیس شرکت
- کپی سند ملکی یا اجاره نامه محل کسب
- رسید پرداخت حق تمبر ملک
- کپی نامه شروع یا عدم شروع فعالیت شرکت
مدارک اصلی شرکت نیز باید ارائه شوند که عبارتند از:
- اساسنامه
- شرکتنامه
- تقاضانامه
- صورتجلسه مجمع عمومی موسسین شرکت
- صورتجلسه هیات مدیره شرکت
- روزنامه رسمی تاسیس شرکت
- روزنامه رسمی ثبت تغییرات شرکت
نتبجه گیری
شناسه یا کد مالیاتی ابزاری حیاتی برای مقامات برای حفظ شفافیت، اجرای قوانین مالیاتی و اطمینان از انجام مسئولیت‌های مالی مالیات دهندگان است. این شناسه نقش اساسی در عملکرد سیستم مالیاتی و زیرساخت‌های مالی کشور دارند. هدف از ایجاد شناسه مالیاتی، جلوگیری از پولشویی و فرار مالیاتی در کشور است. شناسه مالیاتی برای همه افراد و شرکت‌هایی که فعالیت اقتصادی می‌کنند، ضروری است؛ بنابراین توصیه می‌کنیم در اسرع وقت شناسه اقتصادی را دریافت کنید. برای دریافت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر با مشاوران ما در «راهکار مودیان آونگ توسعه» تماس بگیرید.